30.1.2020: Eit kriminelt rotarymøte

Møtet i kveld var programfritt. Det vil seia at ein opnar for at medlemar kvitterar for utlodningsgevinstar med eit såkalla «3-minutt». Vanlegvis blir det plass til tre slike på ein time, så minutta kan bli litt lange.

Utan at det på nokon måte var avtala, kom alle tre til å handle om kriminalitet.

For snart 30 år sidan var Asbjørn Kvernland med på ein ekspedisjon på leit etter spor i nord etter den aldri rådlause skipskapteinen Otte Sverdrup. Han fortalde eit par episoder frå turen, mest om isen. Det var i den samanhengen han kom inn på namnsetjinga i området og først og fremsst Hall land på Grønland, som også inneheld ei kriminalhistorie.

Charles Francis Hall leia den amerikanske Polaris-ekspedisjonen i 1871. Amerikanarane skulle prøve å nå Nordpolen. Dei nådde så langt nord som til området som fekk namnet Hall land. Der sat dei fast i isen. 8. november døydde den nokså autoriære ekspedisjonsleiaren. Sjølv meinte han at han var forgifta, men ekspedisjonslegen skreiv dødsårsak hjerneslag. I 1968 var grava opne, og då viste det seg at han hadde fått i seg mykje arsenikk dei to siste vekene han levde. Hall fekk rett til slutt!

Tor Fossum er tidlegare politimann. Han tok opp tråden ved å tale om falske tilståingar, inspirert av TV-program om Arnfinn Nesset saka. 

På slutten av 1980-åra var han sjølv med på å etterforske ei sak på Steinkjer. Det brann ei campinghytte der det budde ein flykningefamilie frå Iran. Familiefaren var i harnisk over å vera plassert på Steinkjer, men dei var innlosjerte her enn så lenge. Ei natt vart hytta tent på. Dei berga så vidt. 

I grannehytta budde det ein mann med rusproblem. Han tilsto ganske snart - og mange gonger - at det var han som hadde gjort det fordi han ikkje likte slike folk.

Familien vart flytta til Infanterivegen saman med fleire andre familiar. Ei natt brann det også der. Denne saka var så alvoreleg at det kom spesialister frå Kripos for å etterforske saka. Dei fekk mistanke til den iranske familiefaren for båe brannane, men då var han forsvunnen med familien.

Løysinga kom då husfrua, då frå Tyrkia, kunne fortelja at slik var det. Men hadde det ikkje vorte ein brann til, ville det snart vorte eit justismord. Det er ikkje alltid ein kan stole på tilståingar, historia har mange eksempel på det!

Det vart stigning i programmet då Tor Lånkan tok tak i ein av dei større skurkane i norsk historie, nasjonalhelten kong Sverre. Kongen vart hylla av Henrik Wergeland og Bjørnstjerne Bjørnson, der til og med i nasjonalsangen!

Han var sikkert ikkje den fyrste som laug seg fram til makt, og han er definitivt ikkje den siste.

Tor viste mellom anna til den biografien professor emeritus Claus Krag har skrive om kongen: Sverre: «Norges største middelalderkonge». Han laug om opphav og identitet, han dikterte ein stor del av soga om seg sjølv og han forfalska pavebrev. Det gjekk menneskeliv tapt -.

I ettertid veit vi han innleidde i det ei stor tid for landet. Mykje av det som står att frå mellomalderen her i landet er bygt i den tida Sverreætta styrde landet. 

Kor stor vi kan rekne Sverre sjølv for å vera, kan vi reise tvil om, men glup var han. Det må ha gått i arv også etter han.
Med barnebarnet Håkon Håkonson nådde noregsveldet toppe og oldebarnet Magnus Lagabøter sette lovarbeid og samfunnorden i høgsetet. Med kongane i Sverre-ætta vart landet ein moderne europeisk stat. Kanskje vart lenge etter si tid kjeltringen Sverre bidrog positivt for landet.

Tekst: Kolbein Dahle

 
Egge Rotary,  møtereferat 24. oktober 2024

30. oktober 2024

Egge Rotary, møtereferat 24. oktober 2024

Presidenten åpnet møtet og ønsket alle velkommen, det møtte 29 medlemmer. Hun startet med å informere om at vårt medlem Birger Braseth døde 21.oktober.

Egge Rotary møtereferat 17. oktober 2024

24. oktober 2024

Egge Rotary møtereferat 17. oktober 2024

President Anne ønsket velkommen, spesielt Kjell Haugan som er kveldens foredragsholder.

Egge Rotary møtereferat 03. oktober 2024

7. oktober 2024

Egge Rotary møtereferat 03. oktober 2024

President Anne ønsket velkommen. Ho ønsket innspill på en ny måte å fylle de programfrie møtene.
20 medlemmer møtte opp.

Egge Rotary møtereferat 26.september 2024

7. oktober 2024

Egge Rotary møtereferat 26.september 2024

Presidenten ønskte velkommen og spesielt Felix Fagerholdt og Gunnar Aftret som skulle fortelle oss om historien til Egge Visjon.

Egge Rotary møtereferat 19.september 2024

7. oktober 2024

Egge Rotary møtereferat 19.september 2024

Presidenten, Anne Kristin Hovd ønskte velkommen og hun la fram noen tanker hun hadde for Rotary året 24/25 og etterpå skulle Kolbjørn Almli videre føre litt av John sitt foredrag forrige torsdag.

Egge Rotary møtereferat 12.september 2024

18. september 2024

Egge Rotary møtereferat 12.september 2024

Presidenten, Anne Kristin Hovd ønskte velkommen og anbefalte at vi så/leste månedsbrevet fra distriktsguvernør Aud Schjødt Fredriksen.

Egge Rotary møtereferat 05.september 2024

13. september 2024

Egge Rotary møtereferat 05.september 2024

Anne Kristin Hovd tiltrer som president og ble ønsket velkommen
med applaus.
Hun opplyste at hun vil komme med opplysninger om nye planer for året på et senere tidspunkt.

Egge Rotary , Møte 29. august 2024

12. september 2024

Egge Rotary , Møte 29. august 2024

Sekretæren ønskte velkommen til et nytt Rotary år 2024/2025.
Programmet var ekstraordinært valg, gjennomgang av gruppe inndelinger, eventuelt, gruppene setter seg sammen og lufter tanker om sine oppgaver.

Egge Rotary sommeravslutning 13.06.2024

25. juni 2024

Egge Rotary sommeravslutning 13.06.2024

Sommeravslutning på Skjelvågen kaii møttes i nydelig vær til sommeravslutning på Skjelvågen kai. President Tor Fossum ønsket velkommen og ba oss opp i 2. etasje på naustet.

Egge Rotary , Møte 06. juni 2024

20. juni 2024

Egge Rotary , Møte 06. juni 2024

Presidenten ønskte velkommen og kveldens program var 3 treminuttere.