30.1.2020: Eit kriminelt rotarymøte

Møtet i kveld var programfritt. Det vil seia at ein opnar for at medlemar kvitterar for utlodningsgevinstar med eit såkalla «3-minutt». Vanlegvis blir det plass til tre slike på ein time, så minutta kan bli litt lange.

Utan at det på nokon måte var avtala, kom alle tre til å handle om kriminalitet.

For snart 30 år sidan var Asbjørn Kvernland med på ein ekspedisjon på leit etter spor i nord etter den aldri rådlause skipskapteinen Otte Sverdrup. Han fortalde eit par episoder frå turen, mest om isen. Det var i den samanhengen han kom inn på namnsetjinga i området og først og fremsst Hall land på Grønland, som også inneheld ei kriminalhistorie.

Charles Francis Hall leia den amerikanske Polaris-ekspedisjonen i 1871. Amerikanarane skulle prøve å nå Nordpolen. Dei nådde så langt nord som til området som fekk namnet Hall land. Der sat dei fast i isen. 8. november døydde den nokså autoriære ekspedisjonsleiaren. Sjølv meinte han at han var forgifta, men ekspedisjonslegen skreiv dødsårsak hjerneslag. I 1968 var grava opne, og då viste det seg at han hadde fått i seg mykje arsenikk dei to siste vekene han levde. Hall fekk rett til slutt!

Tor Fossum er tidlegare politimann. Han tok opp tråden ved å tale om falske tilståingar, inspirert av TV-program om Arnfinn Nesset saka. 

På slutten av 1980-åra var han sjølv med på å etterforske ei sak på Steinkjer. Det brann ei campinghytte der det budde ein flykningefamilie frå Iran. Familiefaren var i harnisk over å vera plassert på Steinkjer, men dei var innlosjerte her enn så lenge. Ei natt vart hytta tent på. Dei berga så vidt. 

I grannehytta budde det ein mann med rusproblem. Han tilsto ganske snart - og mange gonger - at det var han som hadde gjort det fordi han ikkje likte slike folk.

Familien vart flytta til Infanterivegen saman med fleire andre familiar. Ei natt brann det også der. Denne saka var så alvoreleg at det kom spesialister frå Kripos for å etterforske saka. Dei fekk mistanke til den iranske familiefaren for båe brannane, men då var han forsvunnen med familien.

Løysinga kom då husfrua, då frå Tyrkia, kunne fortelja at slik var det. Men hadde det ikkje vorte ein brann til, ville det snart vorte eit justismord. Det er ikkje alltid ein kan stole på tilståingar, historia har mange eksempel på det!

Det vart stigning i programmet då Tor Lånkan tok tak i ein av dei større skurkane i norsk historie, nasjonalhelten kong Sverre. Kongen vart hylla av Henrik Wergeland og Bjørnstjerne Bjørnson, der til og med i nasjonalsangen!

Han var sikkert ikkje den fyrste som laug seg fram til makt, og han er definitivt ikkje den siste.

Tor viste mellom anna til den biografien professor emeritus Claus Krag har skrive om kongen: Sverre: «Norges største middelalderkonge». Han laug om opphav og identitet, han dikterte ein stor del av soga om seg sjølv og han forfalska pavebrev. Det gjekk menneskeliv tapt -.

I ettertid veit vi han innleidde i det ei stor tid for landet. Mykje av det som står att frå mellomalderen her i landet er bygt i den tida Sverreætta styrde landet. 

Kor stor vi kan rekne Sverre sjølv for å vera, kan vi reise tvil om, men glup var han. Det må ha gått i arv også etter han.
Med barnebarnet Håkon Håkonson nådde noregsveldet toppe og oldebarnet Magnus Lagabøter sette lovarbeid og samfunnorden i høgsetet. Med kongane i Sverre-ætta vart landet ein moderne europeisk stat. Kanskje vart lenge etter si tid kjeltringen Sverre bidrog positivt for landet.

Tekst: Kolbein Dahle

 
Egge Rotary, 07.mars 2024

13. mars 2024

Egge Rotary, 07.mars 2024

Besøk på Tinghuset Steinkjer.
Informasjon og omvisning ved tingrettsdommer Nina Bratberg.

Egge Rotary , Møte 29. februar 2024

13. mars 2024

Egge Rotary , Møte 29. februar 2024

Presidenten ønsket velkommen og spesielt fire ungdommer, to søstre fra Kurdistan (Syria) og to gutter fra Eritrea.

Egge Rotary , Møte 22. februar 2024

7. mars 2024

Egge Rotary , Møte 22. februar 2024

Presidenten ønsket velkommen og spesielt Ole Tronstad som skulle fortelle oss om status Trøndelag fylkeskommune.

Egge Rotary , Møte 15. februar 2024

7. mars 2024

Egge Rotary , Møte 15. februar 2024

Presidenten ønsket velkommen og spesielt Magne Foosnæs som skulle fortelle oss om og ha pendlet med Trønderbanen i 21 år.
Først fikk Øystein Moholt ordet som medlem i festkomiteen. Årsfesten blir 14. mars kl.18.00 på Egge Museum.

Egge Rotary , Møte 08. februar 2024

16. februar 2024

Egge Rotary , Møte 08. februar 2024

Presidenten ønskte velkommen og spesielt Jon Arne Hollekim som skulle informere om Røra Industripark.

Egge Rotary , Møte 01. februar 2024

16. februar 2024

Egge Rotary , Møte 01. februar 2024

Presidenten ønskte velkommen og spesielt Trond Gjerdi som skulle informere om Kulturminner.

Egge Rotary , Møte 25. januar 2024

13. februar 2024

Egge Rotary , Møte 25. januar 2024

Presidenten ønsket velkommen og orienterte om følgende;
Vi hadde fått forespørsel om klubben kunne være fadder for en utvekslingsstudent fra Vadsø. Dette på grunn av at det ikke er noen Rotary klubb der oppe.

Egge Rotary , Møte 18. januar 2024

1. februar 2024

Egge Rotary , Møte 18. januar 2024

Presidenten ønsket velkommen og spesielt kveldens foredragsholder.
Formann i festkomiteen Ivar A. Hegstad orienterte om at årsfesten blir på Egge Museum torsdag 14. mars kl. 18.00

Egge Rotary , Møte 11. januar 2024

12. januar 2024

Egge Rotary , Møte 11. januar 2024

Presidenten ønsket velkommen og orienterte om følgende;
Ragnar Andresen har søkt om permisjon resten av dette Rotaryåret og er innvilget det.

Egge Rotary , Møte 04. januar 2024

9. januar 2024

Egge Rotary , Møte 04. januar 2024

Presidenten ønsket velkommen og Godt Nytt År.