Nyhetsdetaljer | Egge Rotary

Å DRIVE TEATERLAG PÅ BYGDA. SPARBU TEATERLAG

Sparbu Teaterlag har denne hausten suksess med «Rock of Ages». Det er ikkje akkurat nokon bygdenorsk tittel, men likevel bygdeteater på sitt beste. Framfor alt viser det kor langt amatørar i eit bygdesamfunn kan drive det. Det gir seg ikkje sjølv, gjennom hundre år, ja, endå lenger, er det skapt eit teatermiljø i Sparbu. Teaterlaget i Sparbu har fostra fleire dugande skodespelarar og eit unikt teatermiljø.

Andreas Melgård og Lars Daling

Utan inspirasjon og instruksjon utanfrå og frå professjonelle instruktørar, hadde dei nok ikkje nådd dette nivået. Kunst er talent, men det er også kompetanse og kontakt utover i verda. Det er desse ingrediensane som har skapt teatermiljøet i Sparbu, i mange tilfelle også i kappestrid med liknande akitvitet i Verdal. I denne konkurransen kan vi finne noko av forklaringa på kvifor det er så bra.

Amatørteater var ein viktig del av den kulturrevolusjonen som var ein del av nasjonsbygging på slutten av 1800-talet. Aktiviteten vart oftast organisert gjennom ungdomslaga som vart tilknytte Noregs Ungdomslag då det vart skipa i 1896. Gjennom eit par generasjonar var «alle» med i ungdomslaget. Det var også nært slektskap til dei frylynte folkehøgskulane og målreisinga, gjerne også til partiet Venstre. Alt saman med bygdaprofil.

Lokalt kom spellaget Andrimer i 1898 i ungdomslaget som hadde eksistert sidan 1878. Det nynorske språket var i desse åra viktig for aktiviteten.

Røtene til Sparbu teaterlag låg i ungdomslagsrørsla. Omkring det førre hundreårsskiftet var det fleire ungdomslag i bygda og alle dreiv med amatørteater som ein del av aktiviteten, td. Bagabu. Det ungdomslaga elles satsa tungt på var bygginga av ungdomshus, forsamlingshus for mange aktivitetar, ikkje minst teater, dans og musikk.

I 1906 kom jarnbanen forbi Sparbu. Rundt stasjonane voks det fram meir urbantemiljø.

Samfunnet endra seg. Med jernbanen voks det fram to stasjonsbyar i kommunen, Sparbu og Mære. Dei fekk kvar sine miljø og kvar sine forsamlingshus som ungdomslaga sto for.

Det mangla ikkje på oppsettingar og også tillaup til turneteater i åra framover, men likevel kunne det opplevast som ein stagnasjon, kanskje var det heller ikkje muleg å halde akitviteten på eit godt nok nivå både i Sparbu og Mære, dette er ikkje staden for detaljar.

Det store skiljet kom med skipinga av eit nytt teaterlag i 1921 med Hans Ystgård som formann.

Frå 1922 satsa laget på professjonell instruktør og vanskelegare stykke. Den første instruktøren var Tora Krogh og stykket Sigurd Braa, eit skodespel i 4 akter av Johan Bojer.

Utover i mellomkrigsitda kom det mange solide framsyningar, mellom anna «En fallit» av Bjørnstjerne Bjørnson i1932 og to år seinare «Solfrid i Bjørnstu og de 7 svende». Dette populære stykket var skrive av Johan Falkberget og sett opp i Sparbu av dottera hans, Åsta.

Ei anna tidskille kom i 1945, så debuterte Andreas Hjermstad. I åra framover var det fast premiæredag tredje dag jul. Det var også stor turneaktivitet. Laget prøvde seg på stadig meir krevande stykke, «Spelemann på taket» er eit av dei fremste eksempel på dette.

Nei, her er ikkje rom for å få med alt Lars Daling og Andreas Melgård kunne rase gjennom på ein knapp time. Til all lykke har Embla Forlag gjeve ut bok om laget. Der står resten av historia.

Tekst og foto: Kolbein Dahle

9. november 2021

Foreldre og barn i Steinkjer ved tjenesteenhetsleder Marianne Vollen

Det er tydelig fokus på barn, unge og deres familier i kommunen. En utfordring er at barn, unge og eldre settes opp mot hverandre, også i budsjettettsammenheng. Vi må ta vare på begge endene i livet sier Vollen.

1. oktober 2021

NIBIO i Steinkjer; Lars Bendik Austmo

Lars Bendik Austmo er stasjonsleder for NIBIO i Steinkjer og koordinator for NIBIO i Trøndelag. Norsk institutt for bioøkonomi (NIBIO) ble opprettet i 2015.

24. september 2021

Kina; Fra “Asias syke mann” til sosialistisk supermakt og Plutokrati versus Meritokrati.

Vårt eget medlem, Torgeir Havik, er å betrakte som Kinakjenner og over middels interessert i Kina’s historie, utvikling, nåtid og framtid.

10. september 2021

Aker Verdal i 50 år. Et historisk overblikk ved Erling Bergh.

Erling Bergh bidro med en meget interessant orientering om Aker sitt nærvær i Verdal i 50 år.

14. juni 2021

Framtidsfullmakt med Tor Backer

Vår egen Tor Backer orienterte om framtidsfullmakt. Det er over 900.000 pensjonister i Norge, 80.000 er registrerte som demente. 200 til 300 av dem i Steinkjer. Dette vil fordoble seg fram mot 2030.

19. mars 2021

Lokalaviser, og spesielt Steinkjer-Avisa

Tore Vikan; utdannet journalist med bakgrunn fra m.a. Trønder-Avisa, han er nå redaktør i Steinkjeravisa. Vikan delte fakta og oppfatninger om både egen avis og utviklingstrekkene for aviser i Norge mere generelt på møtet i Egge Rotary den 18. mars i 2021